Malazgirt, tarihi ve kültürel mirasıyla Anadolu’nun en önemli ilçelerinden biri olarak, geçmişin izlerini günümüze taşımaya devam ediyor.
ALPARSLAN DİYARI- Bu izlerden biri de Güneydoğu Anadolu'nun kadim efsanelerinden biri olan Şahmaran figürüdür. Yüzyıllardır anlatılan bu efsane, Malazgirt’te de halkın belleğinde ve duvarlarında yaşamaya devam ediyor.
ŞAHMARAN EFSANESİ NEDİR?
Şahmaran, Farsça kökenli bir kelime olup “yılanların şahı” anlamına gelmektedir. Efsaneye göre, yarı insan yarı yılan bir varlık olan Şahmaran, doğaüstü bilgeliğe sahiptir ve iyilikle kötülüğün kesişim noktasında durur. Onun hikâyesi ihanet, sadakat ve bilgelik üzerine kuruludur. Güneydoğu Anadolu’nun birçok bölgesinde anlatılan bu efsane, özellikle Mersin’in Tarsus ilçesi ile Adana’nın Ceyhan ve Misis bölgeleri ile özdeşleşmiştir. Ancak Malazgirt'te de bu efsanenin etkileri çok derindir.
MALAZGİRT'TEKİ ŞAHMARAN MOTİFLERİNİN ANLAMI
Malazgirt’te geçmişten günümüze birçok evin duvarında, işlemelerinde ve çeyiz sandıklarında Şahmaran figürüne rastlamak mümkündür. Geçmişte özellikle kadınlar için kutsal sayılan Şahmaran’ın evleri kötülüklerden koruduğuna inanılırdı. Geleneksel motiflerde onun bilgelik, bereket ve koruyucu bir güç olduğuna inanılır ve resimleri evlerin en görünür köşelerine asılırdı.
Günümüzde dahi Malazgirt’te bazı eski evlerde Şahmaran resimleri hâlâ asılı durmaktadır. Büyüklerinden miras kalan bu geleneği sürdüren Malazgirtliler, efsanenin sadece bir hikâye değil, aynı zamanda bir kültürel miras olduğunu düşünüyor.
ŞAHMARAN NEDEN ÖNEMLİ?
Şahmaran efsanesi, Anadolu’nun birçok yerinde olduğu gibi Malazgirt’te de ihanetin, sadakatin ve adaletin simgesi olarak kabul edilir. Geçmişten bugüne özellikle kadınların bilgelikle anıldığı bu figür, zaman içinde mistik bir koruyucuya dönüşmüştür.
Malazgirt’te bazı aileler, Şahmaran’ın evlerinde asılı olmasının uğur getirdiğine ve kötü ruhları uzak tuttuğuna inanıyor. Öte yandan, Şahmaran efsanesinin anlatıldığı kahvehanelerde ve aile ortamlarında, efsanenin derin anlamları ve insan doğasına dair verdiği dersler konuşulmaya devam ediyor.
ŞAHMARAN EFSANESİ UNUTULMAMALI!
Tarih ve kültür mirasının en önemli taşıyıcıları halkın belleği ve gelenekleridir. Malazgirt, sadece bir savaşın geçtiği yer değil, aynı zamanda köklü kültürlerin buluştuğu ve efsanelerin yaşadığı bir yerdir.
Bugün hâlâ bazı Malazgirt evlerinde rastlanan Şahmaran motifleri, geçmişin mirasını günümüze taşımaya devam ediyor. Bu motifler, sadece sanatsal bir figür değil, aynı zamanda Malazgirt halkının kültürel ve manevi değerlerinin bir yansımasıdır.
HABER MERKEZİ