ALPARSLAN DİYARI- Uzun süredir kadınların sadece ABD'de değil, dünyanın her yerinde, hem gelişmiş hem de az gelişmiş ülkelerde erkeklerden daha uzun yaşayacağı öngörülüyordu. Yeni araştırmalara göre kadınların erkeklerden yaklaşık altı yıl daha uzun yaşadıkları ortaya çıktı.
ABD’de yapılan bir çalışma, 2010'dan 2021'e kadar yaşam süresi beklentisindeki cinsiyet farkına COVID-19'un ve altta yatan diğer ölüm nedenlerinin katkılarını inceledi.
Erkeklerle kadınların beklenen yaşam süresi arasındaki farkın 2010'dan 2019'a 0,23 yıl arttığı ortaya çıktı. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinden alınan verilere göre, kadınlarda 79,1 yıl, erkeklerde ise 73,2 yıl yaşam beklentisiyle aradaki fark 2021'de neredeyse altı yıla çıkarken, 1996'dan bu yana bunun en büyük fark olduğu belirtildi.
Araştırmaya göre, tarihsel olarak, kadınların daha uzun yaşam sürelerinin büyük bir nedeni, sigara içme davranışındaki farklılıklardı; bu da kadınların kardiyovasküler ve akciğer kanserinden ölüm oranlarının erkeklere göre daha düşük olmasına neden oldu.
Dr. Michael Fredericson, Yahoo Life'a genel olarak kadınların erkeklerden daha sağlıklı yaşam tarzlarına bağlı kaldıklarına dair kanıtların bulunduğunu söyledi. Fredericson, "Kadınların muhtemelen her zaman daha fazla yaşayacağını düşünüyorum, ancak erkekler olarak, artık COVID'den çıktığımıza göre kadınlara yetişmek için daha iyi bir iş çıkarabileceğimizi düşünüyorum" dedi.
Araştırmaya göre, COVID-19'un erkeklerin yaşam beklentisi üzerinde büyük etkisi oldu; İşte araştırmacıların, kadın ve erkeklerin beklenen yaşam sürelerinde ortaya çıkan farka sebep olan 5 şey;
1- COVİD-19
2019'dan 2021'e kadar COVID-19, erkeklerle kadınlar arasında ortalama yaşam süresinde 0,33 yıllık bir farka yol açtı ve bu da cinsiyetler arası uçurumun genişlemesinde en önemli sebep olarak gösterildi.
Genel olarak erkekler, kadınlara göre daha yüksek COVİD-19 ölüm oranlarına maruz kaldı; 2021'de 100.000 erkek başına 131,31 ölüm, 100.000 kadın başına 81,66 ölüm yaşandı.
2- KASITSIZ YARALANMALAR
Kasıtsız yaralanmalar, erkekler ve kadınlar arasında 0,27 yıllık bir farkla, yaşam beklentisi farkının açılmasına ikinci en büyük katkıyı sağladı.
Araştırmaya göre, aşırı dozda uyuşturucu kullanımı bu kategorinin içerisinde yer aldı. Kazara zehirlenmeler (çoğunlukla aşırı dozda ilaç) kasıtsız yaralanmaların çoğunu oluşturuyordu.
Erkeklerin yasa dışı uyuşturucu kullanımına (örneğin, yasa dışı uyuşturucular veya reçeteli ilaçların kötüye kullanılması) bulaşması kadınlara göre daha yüksek ihtimal olarak görüldü. Erkeklerin yasa dışı uyuşturucu kullanımı nedeniyle ölme veya acil servise gitme ihtiyacı duyma olasılıkları da kadınlara göre daha fazla olarak belirtildi.
3- KALP HASTALIKLARI
Araştırmaya göre erkeklerle kadınlar arasında yaşam beklentisi farkını açan ana faktörlerden biri de kalp hastalıkları.
Verilere göre erkeklerde genellikle kalp hastalığı kadınlardan daha erken gelişir. Kadınlarda üreme hormonları östrojen ve progesteron daha yüksek düzeyde bulunur ve bu hormonlar, kan damarı sağlığını iyileştirerek genç yetişkinlikte bir miktar koruma sağlayabilir. Bu sebeple erkeklerin kalp hastalıklarına yakalanma oranları kadınlara göre daha yüksektir.
4- İNTİHAR VE CİNAYET
Araştırmanın yazarları, "Aşırı uyuşturucu dozundan kaynaklanan ölümler, cinayet ve intihar vakalarındaki artış, umutsuzluk ve ateşli silah şiddetinden kaynaklanan ölümler de erkeklerin yaşam süresinin kısalttığını ortaya çıkardı" dedi.
Kadınların intihar girişiminde bulunma olasılığı daha yüksek olmasına rağmen, daha fazla erkek intihar nedeniyle ölüyor ve bunun önemli bir nedeni de ‘silah’ olarak görülüyor. 2021'deki tüm intihar ölümlerinin %54,64'ü ateşli silahlarla gerçekleşirken, aynı yıl, erkekler kadınlardan 3,9 kat daha fazla intihar nedeniyle öldü.
Fredericson, "Genel olarak erkekler ateşli silah kullanmaya kadınlara göre daha yatkındır" derken, "Muhtemelen silaha sahip olma ve silaha erişim imkanına sahip olma olasılıkları da kadınlara göre daha yüksek" dedi.
5- DİYABET
Erkeklerin tanı konmamış diyabet hastası olma olasılığı kadınlara göre daha yüksekken, göbek yağları daha fazla olduğundan, erkeklerin tip 2 diyabete yakalanma olasılığı da kadınlara göre daha düşük kiloda gerçekleşmektedir.
İnsüline bağımlı olmayan diyabet (diğer adıyla tip 2 diyabet) genellikle 40 yaşından sonra ortaya çıkar ve en sık görülen türdür.
Fredericson, "Tip 2 diyabet, yaşam tarzınızı değiştirirseniz büyük ölçüde önlenebilir ve bence kadınlar bu konuda erkeklerden daha iyi iş çıkarıyor" dedi.
Aslında Fredericson, diyabet riskini azaltmanın yanı sıra, genel olarak yaşam beklentisini artırmak için herkesin yapabileceği birkaç sağduyulu alışkanlığın olduğunu söylüyor:
Sigara içmemek
Vücut kitle indeksinizi 18,5 ile 25 arasında tutmak
Günde en az 30 dakika orta ila şiddetli egzersiz yapmak
Alkol alımının sınırlandırılması
Fredericson, "Erkekler sağlıklı yaşam tarzı faktörlerini hayatlarına dahil ederek daha iyi bir iş çıkarabilirlerse, bence yaşam beklentisi açısından kadınlara yetişerek daha iyi bir iş yapabiliriz" diyor.
HABER MERKEZİ
17.11.2023 17:42:32